Wat is aviaire influenza of vogelgriep?
Verschijnselen en verloop van de ziekte
Aviaire influenza (AI) of vogelgriep, is een zeer besmettelijke virusziekte waar waarschijnlijk alle vogelsoorten gevoelig voor zijn. De ziekte is in ieder geval reeds vastgesteld bij verschillende pluimveesoorten (eenden, ganzen, kippen, kalkoenen, fazanten, parelhoenders, kwartels en patrijzen). Sommige van deze soorten vertonen duidelijke symptomen (kalkoenen), bij andere is een besmetting nauwelijks te herkennen (eenden en andere watervogels). De aard van de symptomen en het verloop van de ziekte hangen af van de pathogeniteit van de virusstam, de leeftijd van het getroffen dier, de omgeving en eventuele andere infecties. Typische ziektetekens zijn:
- ademhalingsproblemen, sinusitis, tranende ogen, opgezwollen kop met dikke en blauwe kam en lellen,
- legdaling,
- sufheid, gebrekkige eetlust,
- sterfte.
De sterfte kan varieren van 3% bij een laag pathogene virusstam tot 100% bij een hoog pathogene stam.
Voor aviaire influenza wordt een risicoperiode van 30 dagen aangehouden. De risicoperiode is de periode tussen het aankomen van het virus op het bedrijf en het verschijnen van de symptomen.
Verspreiding
Besmetting van pluimvee kan plaatsvinden via direct contact met zieke dieren, of door blootstelling aan besmet materiaal, zoals mest of vuile kratten. Ook via de lucht is indirecte besmetting mogelijk, zij het alleen over relatief korte afstand. Wilde watervogels zijn vaak virusdragers, zonder dat zij zichtbaar ziek zijn. Mest van deze dieren kan ongemerkt in de stal worden gebracht (via vuile schoenen bijvoorbeeld) en zo een besmetting bij pluimvee veroorzaken.
Preventie en bestrijding
Het vermijden van contact tussen gedomesticeerde en wilde vogels is een belangrijk element in de preventie van aviaire influenza. Daarnaast gelden de gebruikelijke hygiënevoorzorgen zoals beschreven in de rubriek "Preventie van besmettelijke aangifteplichtige dierziekten".
Op Europees niveau is besloten om niet preventief te vaccineren tegen aviaire influenza. Hier zijn verschillende redenen voor: de economie profiteert van betere exportmogelijkheden vanwege de hogere gezondheidsstatus bij niet vaccinatie, door de verschillende virusstammen die aviaire influenza veroorzaken is het niet doenbaar om tegen al deze virussen te vaccineren, de bestaande vaccins geven geen volledige bescherming, en tenslotte is vaccinatie zeer arbeidsintensief omdat de dieren individueel geïnjecteerd moeten worden.